Leonard Verhoef,Leonard Verhoef: van onderzoeker van het denken naar ontwerper voor het denken in het dagelijks leven nu én in de toekomst. Ontwerpen voor computer- en webgebruikers, voor rekenmeesters en betalers, voor reizigers, vluchters en professionals op land-, spoor-, weg- en waterwegen.
![]() |
Op deze pagina: Zeven jaar kijken naar ... ... optellen en aftrekken tot 100 ... duizenden treinkaartkopers ... duizenden treinzoekers ... 180 racende Europese machinisten ... niet meer zelfrijdende automobilisten Zeven jaar bedenken hoe ... ... mensen zichzelf kunnen zien denken ... mensen dachten, denken en gaan denken Online teksten Pers | ![]() |
Alfabetische bestemmingen borden zijn nooit gerealiseerd omdat de techniek het uitgangspunt is bij het ontwerp. Het bord toont de structuur van de treinendatabase en niet een structuur van bestemmingen voor reizigers. | Na zo’n 20 jaar verdwenen de centrale borden. Overigens tonen dynamische schermen reisinformatie in 2018 nog steeds |
Toen het busvervoer ook dynamische vertrektijden en halte panelen installeerden is daar uitvoerig mee gediscussieerd. Die discussie ging toen overigens vooral over de vraag of, zoals gebruikelijk, tijd van of tijd tot vertrek getoond moest worden. Tijd tot vertrek heeft bij haltes de voorkeur. De beste oplossing was geen tijden tonen maar iets anders. | Door deze discussie is toen de beste oplossing: niet voorgesteld. Rechts twee experimentele demo’s van halte/perron aanwijzers. |
![]() |
OV-verstoringsinformatie kan niet (beter) want de OV-denk- en computersystemen gaan uit van een papieren jaardienstregeling. Dat spoorboekje kent geen verstoringen. Dit uitgangspunt is goed te zien op de huidige borden. More, click and go to: OV kan reizigers geen verstorings’informatie geven, volgens de psychologie | De verschillen tussen vertrektijdenborden in de praktijk en vertrektijdenborden zoals de hersenen die wensen is kennelijk nogal groot. Dat maakt nieuwsgierig hoe het zit in situaties die wat ingewikkelder zijn dan het vinden van de vertrektijd van een trein. |
4 Zeven jaar kijkennaar 180 Europese racende machinisten | De kans om de toegepaste cognitieve psychologie in actie te zien in situaties die wat ingewikkelder zijn dan het vinden van een trein deed zich voor rond 1990. De EU besloot dat het treinverkeer in de EU beter moest. Dus bij de grens niet meer wisselen van locomotief en machinist maar gewoon met dezelfde machinist met 400 km/h in een keer door van Manchester naar Rome. Technisch kon het. | Maar hoe een machinist al die curieuze seinbeelden van de verschillende Europese spoorwegen uit elkaar zou moeten houden werd gezien als een onoplosbaar probleem. Bovendien zouden Fransen een Duitse oplossing moeten accepteren of omgekeerd. Ook dat leek onoverkomelijk. De Europese spoorwegen vroegen de afdeling ergonomie van de NS dit interface probleem op te lossen. | Onzichtbaar voor reizigers en media werkte de afdeling ergonomie van de NS zeven jaar aan een oplossing. Nu (2018) kijken honderden Europese machinisten naar |
![]() |
5 Zeven jaar kijkenhoe automobilisten kijkencar navigation | De automobilist kan verder naast zich dan vóór zich kijken, ziet vooral realiteiten die hij niet nodig heeft (weilanden, wolken, lantaarnpalen, gebouwen) en wat hij door het raam ook ziet (de situatie tót de horizon). | ![]() | Machinisten zien in hun ’planning area’ parameters die buiten niet zichtbaar zijn (snelheidsveranderingen, gevaarlijke situaties, zo stroomafnemer neer) en vooral ook wat er áchter de horizon aankomt. Door de portretoriëntatie kan de machinist verder voor zich kijken dan naast zich. |
![]() |
verkeersbordenkennis | Raadselachtig. Oefening baart toch kunst? | Leonard Verhoef analyseerde de verkeersbordenkennis en concludeerde dat Zonder te weten waarom oefening bij verkeersborden niet baat, geeft onder andere de ANWB wel een oplossing: opfrissingscursussen. Je zou ook kunnen zeggen dat het ANWB onderzoek juist laat zien dat cursussen níét helpen. Waar hadden we dat eerder gezien? Kinderen met rekenproblemen werden en worden nog steeds ’geholpen’ volgens Goed oefenen Jantje, je kunt het wel. | Uit het onderzoek blijkt er nog een raadsel te zijn. Automobilisten begrijpen grammaticaal correcte borden sléchter (58% (111 observaties)dan lezers zonder rijbewijs(67% (196 observaties) . Dus mét grammaticaal correcte borden geen bordencursus nodig, geen bordenexamen nodig en bovendien minder ongelukken. En ... wat doen de huidige borden met de hersenen van de automobilisten? |
|
Zelfrijdende auto | Eén van de argumenten om de borden niet te veranderen is de zelfrijdende auto. Een feest zonder De huidige kilometertellers zijn sinds hun eerste introductie 117 jaar geleden niet veranderd. | Om de cognitieve psychologie concreet te maken heeft hij op basis van het ERMTS onderzoek de demo rechts gemaakt.Velen vinden het vreemd dat deze ’kilometerteller’ geen enkel getal toont, zelfs geen kilometers. Deze automobilisten vinden het belangrijk te zien hoe hard ze nú rijden.De huidige snelheid is dan wel in beeld maar niet de conclusie: liever het kanaal naast de weg in dan hard tegen die stilstaande betonmolen op wielen aan. |
6 Zeven jaar wijzers bouwen | De papieren diagnostische rekentest Kwantiwijzer van enkele decennia geleden wordt niet meer gebruikt. De papieren uitwerking op zo’n 1000 pagina’s was niet te doen voor leerkrachten. | Rond 2015 kreeg Leonard Verhoef de kans interactieve diagnostische e-wijzers te bouwen die een psychologisch (leer)proces én grafisch tonen én direct bijsturen. |
waarmee mensen hun eigen leren en denken kunnen zien en sturen. | Wat is zijn kennis van de bewegings-, de waarneem-, de taal-, de geheugen- en de denkpsychologie. |
|
7 Zeven jaar bedenkenhoe mensen dachten, denken en gaan denken | De geschiedenis herhaalt zich. Leermiddelen en apparaten zijn gebaseerd op amateur-psychologie () en gebaseerd op vage begrippen die ieder naar eigen inzicht in kan vullen maar die niet gerelateerd kunnen worden aan fysiologische processen (, gebruiksvriendelijkheid, intuïtief,
, mensgericht ontwerpen, persuasive design,
intuïtief, look and feel, social interfaces, software ergonomie, usability, user centered design,
en verplaatsen in de gebruiker.). Het is knap maar ook wonderlijk dat de hersenen de (Westerse) cultuur kunnen en maar blijven verteren. | Het goede nieuws is dat er omstreeks 2015 veel belangstelling voor de hersenen blijkt te zijn. | Ook goed nieuws is dat onderzoeksresultaten die onder andere op deze site staan, consistent suggereren dat bij een ’gezonder’ diëet de hersenen minder leren en meer kunnen, dat ze minder doden op de weg veroorzaken en minder dolen op stations. Met meer cognitieve psychologie heb je ook minder discussie is over (gebruiksvriendelijk)ontwerp en een aantal politieke problemen. Waarom laat de Westerse democratische cultuur de cognitieve psychologie toch links liggen? |
Het antwoord ligt natuurlijk in de hersenen. Het gedrag van mensen wordt bepaald door het 6 000 000 miljoen jaar oude limbische deel van de hersenen. Dat deel stuurt emotie (overleven, eten, voortplanten, vluchten). | Beslissers (politici, het democratische volk, de media) luisteren naar en bespelen het limbische systeem. Vreemd eigenlijk. De Westerse verzorgingsstaat heeft immers veel zorgen van het limbische systeem weggenomen. | Ruimte genoeg voor dat andere deel van de hersenen, de prefrontale cortex. Daar huist grofweg de ratio. Wat gaan onze hersenen in de toekomst doen? Het worden spannende tijden, de komende 100 000 jaar. |
Online teksten
|
Pers |
TV
Papieren media Beaten M. (1991). Koffieboon kan het woord koffie niet vervangen, Interview met L. Verhoef. Trouw, no. Zaterdag 16 februari 1991. Berckel, F. van, (1990). Pictogram staat voor concessie en compromis, Interview met L. Verhoef. Design, vol. 4, no. 1, pag. 32-33. Bie, R. de, (1997). Treincomputer dingt mee naar designprijs. Koppeling, no. 354. Bowen, D.J. (1994). Dutch Eurodisplay may presage standard for HSR Cab Displays. High Speed Transport news, vol. 3, no. 4.
Commijs, H. (1988). 't Is niet eenvoudig geweest om het zover te krijgen, De Silhouette is simpel te bedienen. Rotterdam: Van NelleVan Nelle Grootverbruik Zakennieuws, vol. 3, no. 2, pag. 3.
Kwant, J., (2009). Snap je machine, Flow. Noë, F. (1993). Software-ergonomie blijft missiewerk. Automatiserings Gids, no 23 juli.
Ordelman, T. (1989). Een mens heeft meer dan alleen handen en voeten, Interview met L. Verhoef. Siemens Interview, trends in computers en communicatie, no. 34.
Velden, A. van der, (1990). De Kaartenmaker wil te veel en durft te weinig, interview. Het Parool, no. Zaterdag 6 oktober 1990, pag. 31. Verkaik-Smeets, (1991). Ergonomie van het gezonde verstand. PC+, no. 18 december, pag. 18-20. Vrijenhoef, H. (1979). Rekenonderwijs de kwantiwijzer: een diagnostisch instrumentarium voor het rekenonderwijs O4, maandblad voor de verzorging van het onderwijs. Vol. 9, no 11. pag. 2-5.
Weststrate, P. (1988). Er moet nog veel veranderen, Interview met L. Verhoef. Haagse Courant, vol. Zaterdag 30 april.
|