|
3 De lap-top |
Een lap-top-computer is kleiner dan een desk-top-computer en kan op je schoot. |
| Note-book zeggen als je veel meer dan noteren bedoelt, is verwarrend.
Het woord note-book komt in de buurt van iets kleins voor op je schoot. Alleen kan de gebruiker met een note-book-computer meer dan noteren. De gebruiker kan er ook mee afspraken bijhouden ... en mee rekenen.
| iBook voor een lap-top is verwarrend
i zeggen als je A(pple) bedoelt, is verwarrend zagen we al. Ook de tweede lettergreep Book, is onhandig zoals we nog zullen zien. | 
Zowel de lettergreep i als de lettergreep book zijn verwarrend.
|
| Waarom niet de naam lap-top. Dan is duidelijker dat het een kleinere computer is die op je schoot kan. Verder zijn er inmiddels ook andere computer books maar die leg je niet op je schoot maar in je handen zoals we nog zullen zien.
|
4 Een hands-top-computer (tablet, iPad) | Een hands-top-computer is kleiner dan een lap-top-computer omdat hij geen toetsenbord heeft. Een hands-top-computer is eigenlijk alleen een dun beeldscherm. Dat is handig wanneer de gebruiker de computer vooral gebruikt om te lezen. Hij houdt een hands-top-computer met twee handen vast, net als een boek. | iPad
Kwajongens en spionnen maken gebruik van geheimtaal. iPad zeggen als je een hands-top-computer bedoelt, is een geheimtaal maken.
De i voor de naam voor Apple-producten is in 2007 bedacht door Steve Jobs. Het woord iPad staat niet in woordenboeken. Daardoor weet niemand aanvankelijk dat de ontwerper een hands-top-computer bedoelt. Een zesjarige legde mij eens uit: Een iPad is een iPhone waar je niet mee kunt bellen. De opvolger van Steve Jobs loste het i-probleem op. Tim Cook schrapte de letter i. De woorden hands, top en computer staan wel in het woordenboek en zijn duurzamer dan een directeur.
Een van de eerste versies van de iPad, vooral bedoeld om kranten en boeken te lezen
De ontwerper kijkt naar het verleden. Hij presenteert informatie op een elektronisch medium
Dat komt vaker voor.
|
|
Tablet
Tablet zeggen als je een hands-top-computer bedoelt, is verwarrend.
Een zesjarig legde eens uit: Een tablet is iets dat je er gratis bij krijgt. De tablet was toen een lokkertje voor het afsluiten van allerlei abonnementen. Het woord tablet is een
ook wel het horseless carriage syndrome genoemd. Dat onthult een terugkijkende ontwerpmind. Het woord tablet laat zien dat de ontwerper terugkijkt naar de Babylonische kleitablet techniek van duizenden jaren gelden.
Gelukkig zijn tablets zo groot dat ze moeilijk in te slikken zijn.
| Een tablet werd aanvankelijk vooral verkocht als het alternatief voor boeken. Waarom dan niet vooruit kijken naar een beter middel om boeken te lezen?
Bijvoorbeeld de tekst in twee smalle kolommen in plaats van één brede en een schreefloze letter in plaats van een letter met een schreef?
Als je toch voor brede regels kiest, omdat de e-reader dan meer op het papieren boek lijkt, waarom dan geen goede markering van het begin van de volgende te lezen regel? De gebruiker kan dan eenvoudiger de return sweep maken: met de ogen van het eind van de regel springen naar het begin van de volgende regel.
Waarom niet stiekem de leesvaardigheid verhogen? Een webcam volgt de ogen van de lezer en ontmoedigt verkeerd leesgedrag, zoals terugkijken, te lang naar een woord kijken en te vaak fixeren per regel. Uiteraard na toestemming van de gebruiker.
Als de ogen van het scherm afdwalen markeert de computer het laatst gelezen woord en bij terugkeer springen de ogen van de gebruiker in een keer naar het laatst gelezen woord. Als de ogen toch weg zijn kan de computer vast verder scrollen zodat de gebruiker geen bladzijden hoeft om te slaan en beter kan zien wat er nog komt.
De computer kan gemakkelijk bepalen hoe snel de lezer leest en toont de tijd tot een goede stopplaats. Op de vraag: Jan ga je mee? kan dan het antwoord zijn: Nog een 1 minuut en 32 seconden schat, dan heb ik het hoofdstuk uit en vertrekken we. |
| eBook zeggen als je een hands-top-computer bedoelt, is verwarrend
Verwarrend is dat ontwerpers het woord book ook gebruiken voor lap-top-computers, bijvoorbeeld enkele jaren geleden de note-book en nu (2012) weer de ultra-book.
De term book lijkt wel logisch voor een eBook. Een book kun je alleen lezen en niet schrijven. Een eBook heeft ook geen toetsenbord. Verwarrend is echter, dat een eBook wel een toetsenbord heeft, namelijk een onhandig touch-screen bord, aanvankelijk min of meer voor noodgevallen. Het zal niet lang duren voor een fabrikant op het geniale idee komt de eBook te voorzien van een ingang voor een los inplugbaar toetsenbord. We zijn dan weer bij de lap-top. Het eBook blijkt dan eigenlijk een correctie te zijn op een ontwerpfout van de lap-top. Op de lap-top zitten toetsenbord en scherm vast aan elkaar. Dit is psychologisch gezien onhandig want vingers en ogen verschillen nogal sterk. Sterker dan bijvoorbeeld handen en voeten. Het is dus gemakkelijker een handschoen te maken die je ook als skischoen kunt gebruiken dan een hulpmiddel dat zowel optimaal is voor handen en ogen. Een lap-top met een los scherm ligt dus voor de hand. Omdat gebruikers weten wat een papieren boek is, doen ontwerpers soms net of de hands-top-computer een papieren boek is. Verwarrend is echter dat een papieren boek het boek en het verhaal één onlosmakelijk geheel vormen. Je kunt het verhaal niet kopen zonder het papier waar het verhaal op gedrukt is. Van datzelfde papier kun je ook geen ander verhaal lezen. De boek-metafoor leidde er aanvankelijk toe dat een argeloze gebruiker een e-boek bestelt, in het vliegtuig het pakje opent en dan pas ontdekt dat hij ook een e-book reader had moeten bestellen. In de toekomst is het verschil tussen hard- en software belangrijk. | 
Een e-book-reader
| Verwarring tussen hard- en software was er ook bij mobiele telefoons. Vroeger vormde telefoontoestel en abonnement een geheel. Nu is er het toestel en het abonnement in de vorm van een verwisselbare sim-kaart. Bij computers is er een sterke scheiding tussen hard- en software. Deze scheiding biedt vele mogelijkheden. Met de sim-lock hebben telecom-ontwerpers het nadeel van de oude techniek gehandhaafd en kan de gebruiker moeilijk het abonnement opzeggen. Uiteindelijk heeft de wetgever, niet de meest toekomst gerichte instantie, de telecom met een sim-lock verbod naar een software - hardware onafhankelijke toekomst gedwongen. |
| | Reader zeggen als je een hands-top-computer bedoelt, is verwarrend
Het woord (e-book) reader lijkt een oplossing voor de e-book hard- software verwarring. Een reader is een verzameling artikelen op papier. |
Inmiddels is gebleken dat een reader-hands-top-computer wel meer kan dan alleen letters tonen. |
5 De hand-top-computer (smart phone) | Een hand-top-computer of hand-held (computer) is kleiner dan een handS-top-computer. Klein is handig bij gebruik als telefoon en walkman. De hand-top-computer past in één hand, in de broekzak en in een kleine damestas.
|
| | iPhone zeggen als je een hand-top-computer bedoelt, is verwarrend
Met phone kijkt de ontwerper terug in de tijd. Vroeger belde de gebruiker met een telefoon en niet met een computer. De gebruiker denkt een telefoon te kopen maar het blijkt een computer te krijgen. | Smartphone zeggen als je een hand-top-computer bedoelt, is verwarrend Je kunt de telefoonkoper waarschuwen en zeggen dat hij geen gewone traditionele telefoon koopt maar een 'smart' phone. Een probleem is wel dat alle apparaten, inclusief auto’s tegenwoordig smart zijn. Eerlijk gezegd zijn de deskundigen die het zouden moeten weten na 150 jaar discussie en onderzoek ook nog steeds in verwarring. Dit blijkt onder andere uit de ondertitel van een boek van Piet Vroon over intelligentie: Over het meten van een mythe en de politieke, sociale en onderwijskundige gevolgen.
Wel is duidelijk dat smart goed verkoopt.
|
| | P(ersonal) D(igital) A(ssistant) zeggen als je een hand-top-computer bedoelt, is verwarrend
Toen duidelijk werd dat sommige telefoons eigenlijk computers waren met een agenda en een adresboek sprak men ook wel van PDA. Ook hier weer het onhandige woord
en
Digitaal vormt met analoog een technisch antoniem. Voor de gebruiker is het antoniem: elektronisch - niet-elektronisch,
bijvoorbeeld een papieren treinkaartje of een mechanische verkoopmachine. Digital kijkt verder naar het verleden want inmiddels is bijna alles digital.
Om een agenda met een telefoonboek nu te noemen is dus om vier redenen verwarrend. | Handheld zeggen voor een on-vasthoudbaar apparaat is verwarrend.
Het is gebruikelijk handheld strak en glad te maken. Dit bemoeilijkt het pakken en vasthouden. Daardoor is het woord held wat verwarrend. Drop zou duidelijker zijn. | 
iPhone 5, glad en strak waardoor deze gemakkelijk uit de hand valt. |
| | Zwarte bes zeggen als je een hand-top-computer bedoelt, is verwarrend
Dat ga ik niet toelichten.
De Blackberry (zwarte bes) |
Opmerkelijk bij deze zwarte bes is het terugblikkende ontwerpconcept voor de invoer:
De toegepaste qwerty indeling is 150 jaar geleden gemaakt om te voorkomen dat de hamertjes van de typemachine op elkaar zouden timmeren in plaats van op het papier.
De toegepaste qwerty indeling is gemaakt om met twee handen te typen. Bij de zwarte bes type je met één hand of met twee duimen.
De zwarte bes is digitaal en zou technisch een andere invoerwijze kunnen hebben.
Een schoen moet de afmeting hebben van de voet. Een toets moet de afmeting hebben van de vinger. Je kunt niet goed lopen op een schoen die zo groot is als 1/3de van de voet.
Ook hier het horseless carriage syndroom. Waarom niet vingerinvoer zo ontwerpen dat een man tijdens een etentje met zijn vrouw vrijwel ongemerkt zijn vriendin kan sms’en dat het wat later wordt?
|
| |  | Met aandacht, ogen en beide handen bij zijn zwarte bes, smst deze hedendaagse (2012) politicus. |  | Met zijn aandacht en ogen gericht op het slagveld, met zijn linker hand klaar om zijn wapen te gebruiken, smst deze linkshandige (!) politicus met zijn rechter hand. |
|
Voor de gebruiker is belangrijk dat de computer in zijn zak en in één hand past. Waarom niet spreken van een hand-top-computer? Daarmee is ook duidelijk dat het gaat om het kleine broertje van de lap-top en desk-top. | Het woord hand-top-computer geeft minder verwarring dan iPhone, PDA, smart en zwarte bes.
|
6 De wrist-top-computer | Een wrist-top-computer is kleiner dan een hand-top-computer. Heel klein is handig voor een computer die de gebruiker altijd bij zich heeft, op reis en tijdens het sporten. |  | In het begin van de computer evolutie en voor bepaalde toepassingen mogelijk een goed ontwerp van een wrist-top-computer. Maar als algemene toepassing en nu (2012) zou het een horseless carriage syndrome zijn. |
| iPod zeggen als je wrist-top-computer bedoelt, is verwarrend
Een pod is volgens het woordenboek een erwt maar dat zal de ontwerper niet bedoeld hebben. | Wrist-top-computer zeggen als je een digitaal horloge bedoelt, is verwarrend
Wrist top computer geeft in Google voornamelijk digitale horloges. Eigenlijk zouden die ontwerpers moeten spreken van een wrist-top-time-computer. |
| Apparaatjes zo klein als een horloge kunnen nu of binnenkort meer dan alleen de tijd tonen. Waarom dan niet gewoon een wrist-top-computer? | Dat een wrist-top-computer geen qwerty toetsenbord heeft snapt elke digibeet nu en in de verre toekomst. Voor de evolutie onze polsen weggeëvolueerd heeft zijn we wel enkele miljoenen jaren verder.
|
7 De wearable-computer | De eerste wearable(draagbare)-computers verschenen in de jaren tachtig. De kleinere en lichtere laptops haalde deze koffer-computers snel in. Veertig jaar later kwamen ze terug als wearables, inmiddels zo klein dat ze in van alles verborgen kunnen worden. |  | Als ze óp het lichaam in kleding zitten heten ze wearables, zitten die computertjes ín het lichaam dan heten ze chips en als ze in niet-kleding verborgen zitten heten ze (internet of) things. Al die computertjes zijn zo klein dat er geen plaats is voor een scherm noch een knop. Micro-computers dus. De naam voor de volgende generatie ligt dan voor de hand: een nano-computer.
|
Meer toepassingen van de psychologie bij GUI en web |
 |  | |
|  | |
| | |
|  | |
|  | |
|  | |
| | |
| | |
 |  | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
| | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
|  | |
| | Wat is het verschil tussenen desk-top, e-book, e-reader, handheld, hands-top, hand-top, iBook, iPad, iPhone, iPod, lap-top, note-book, pda, smart-phone, tablet en een ultra-book? |
|
Behalve psychologie voor GUI en web ook psychologie voor: |
|
Naar top.
|
