Grammatica voor graphics

Presentation: Plain 2015, Clearer language, greater efficiency and effectiveness, September 17-20, 2015 – Dublin, Ireland.

Een vergelijking van de huidige borden voor verkeersregels (weg-, rail-, water-), way finding en public signs met de kennis van:

- de antropologie,
- de cognitieve psychologie,
- de taalpsychologie.

En een experimentele vergelijking van die huidige borden met borden ontworpen volgens de kennis van:

- de antropologie,- de cognitieve psychologie en
- de taalpsychologie.

Wat is het verschil in onduidelijkheden, misverstanden, leertijd en kijktijd en de omvang van (rij)examens.

Human Efficiency

Met klik naar: Human Efficiency

1 Graphic grammars for graphics

Een grammatica voor graphics beschrijven veelal hoe een grafiekde relaties tussen getallen moet tonen, bijvoorbeeld met een x-as en een y-as in een rechthoek of een cirkel.

Ook beschrijft een grammatica wel hoe de ontwerper grafische elementen in een veld moet ordenen

(Engelhart, 2002).

In de vorige eeuw kwam de focus op design. Het streven werd: internationale standaarden voor borden die empirisch onderzocht waren op begrijpelijkheid

(W. Bakker, 2002).

Dit leidde onder andere tot goede bewegwijzering in het internationale openbaar vervoer. Onduidelijk blijft echter waarom sommige borden onbegrijpelijk zijn. Het ontbreken van inzicht daarin is extra lastig nu de boodschappen ingewikkelder worden.

Op deze pagina een grammatica voor graphics die uitgaat van de wijze waarop de taalhersenen werken. Inzicht in dat proces geeft inzicht in de begrijpelijkheid van borden.

2 Tekstgrammatica

Grammatica heel vroeger

Is de grammatica nu een hobby van taalkundigen of zit er een soort grammatica in de hersenen? Daar lijkt het de laatste jaren steeds meer op. Dit komt door meer antropologische en fysiologische kennis.
Met het tongbeen van een Neanderthaler (40 000 jaar geleden uitgestorven) kun je waarschijnlijk redelijk Nederlands spreken.
Did Neanderthals Speak? Posted on February 9, 2015 by Nathan. H. Lents

Met klik naar dit artikel.

Ook zo’40 000 jaar geleden maakte de mens al fluiten waar je
het Wilhelmus mee kunt spelen (Kooijmans, 2017).
Kooijmans, L.L., (2017). Onze vroegste voorouders. De geschiedenis van Nederland in de steentijd van het begin tot 3000 vC. Amsterdam: Bert Bakker. Pag. 145.

Wetenschappelijk standaardwerk over de Nederlandse steentijd.

Met klik naar de NRC-recencie.

Voor het maken en gebruiken van vuistbijlen en fluiten heb je een grammatica nodig: tijds- en plaatsbepalingen (Eerst splinters afhakken van de spitse kant.). Voor de hersenen is de stap van het aansturen van de fijne motoriek van de handen naar het aansturen van de fijne motoriek van de stembanden
evolutionair gezien een fluitje van een cent (Coolidge & Wynn, 2018).
Coolidge, F. & Wynn, T., (2018) The Rise of Homo sapiens, The Evolution of Modern Thinking. Oxford: University Press. Pag. 184.

Wetenschappelijk standaardwerk over het ontstaan van het denken van de moderne mens. Zeer goed antropologisch en fysiologisch onderbouwd. Rekent onder andere af met amateur-psychologische mythes.

Met klik naar details van die boek en lezersbeoordelingen.

Mogelijk werd die motorische grammatica bij de overdracht van kennis ook verwoord. Trouwens, als je als Neanderthaler met een lengte van 1,70 m een mammoet van 6 ton wilt vangen doe je dat niet alleen en zijn gebaren of woorden waarschijnlijk een belangrijk wapen.

Recent hersenonderzoek
(Poeppel, D., 2015)

The Origin and Transformation of Research on the Neurobiology Language, pag. 139-148, Marcus,G., & Freeman, J. The future of the brain, in: Marcus,G., & Freeman, J. 2015, The future of the brain essays by the world’s leading neuroscientists Princeton and Oxford Princeton University Press.

Met klik meer.

is dicht bij een koppeling tussen woordgrammatica, zoals Chomsky beschreef, en de fysiologische processen in de hersenen.
Die speer moet niet in zijn kont maar in zijn hals, sukkel. Eén speer in zijn halsslagader en het is klaar.
bron: https://theoriginalrowanmccabe.files.wordpress.com/2011/12/the-man-who-ate-a-mammoth2.jpg

Grammatica nu

De woordgrammatica zit dus al lang en diep in de hersenen. Door het generieke karakter is die taal-motor daarom niet alleen bruikbaar voor Nederlands maar ook voor Chinees. Hij werkt niet alleen voor woord-talen maar natuurlijk ook voor bewegings-talen (gebarentaal, dans). Zo diep zit de grammatica kennelijk ook dat zeer jonge kinderen die grammatica vanzelf toepassen. Twee, of zelfs drie, moedertalen tegelijk zijn voor de vierjarige geen probleem. Vreemd genoeg wordt het daarna steeds moeilijker. En ook vreemd genoeg begint het onderwijs dán pas met het onderwijzen van een vreemde taal. En de grammatica? Dat komt meestal nooit meer goed als je er niet op tijd bij bent
(Koenen, 2020).
Met klik naar:
Koenen, L. (2020). Liesbeths Onaffe. Waargebeurde Taal
Je zou er als taalkundige gek van worden. Chomsky loste het raadsel van de kritieke periode op door te zeggen dat taal aangeboren is.

5.1 De technische toekomst

Tot zover graphics voor enkelvoudige concrete begrippen als max. 50 kmh en mannen mogen hier niet parkeren. Een volgende stap is de visualisering van meervoudige, abstracte interacterende veelal kwantitatieve begrippen. Een eenvoudig voorbeeld is een teller die aangeeft hoeveel kilometers er per uur afgelegd worden. Een grafische presentatie van zo’n kmh teller is de klok.

De eerste kilometerteller (Schulze, 1902).

Tegenwoordig en in de toekomst hebben auto-ontwerpers een voorkeur voor een tekst of wel digitale vorm. Min of meer dezelfde vorm als de cijfers zoals die ruim 2 000 jaar geleden geschreven werden, eerst in India, toen de Arabische wereld en rond 1200 in de Westerse wereld.

De kmh-teller in de Italdesign davinci 2019.

De kmh-teller in de Lamborghini huracan evo spyder 2019.

Alleen digitaal.

De kmh-teller in de Honda e prototype 2019.
Alleen digitaal.

Een kmh-teller van de toekomst van Bosch.

De hersenen hebben

voorkeur voor een analoge (klok) presentatie

die in oudere auto’s nog te zien is.

5.2 De psychologische toekomst

De woord-taal-hersenen draaien hun hand niet om voor een zeer complexe woord-taal-grammatica. De hersenen hebben dus ook geen moeite met een zeer complexe grafische-taal-grammatica. Bovendien kan zo’n grammatica eenvoudiger oog-vriendelijk gemaakt worden dan de geschreven woordvormen. Het latijnse schrift is vooral ontworpen om eenvoudig is steen te kunnen hakken. Dat komt goed uid want de informatie die gecommuniceerd moet worden, die wordt steeds complexer:

De burger of de politicus in een epidemie die moet bepalen of een mondkapje zin heeft op basis van: de constructie van het kapje, het juiste gebruik door de drager, de (ventilatie) windstromen, het aantal medemensen in de ruimte, de afstand en de positie van die medemensen en de kans dat die medemensen besmettelijk zijn.

In al die gevallen gaat het om meer, vaak onzichtbare interacterende variabelen die de uitkomst bepalen.

De automobilist die moet remmen of gasgeven op basis van: de eigen snelheid, remvermogens (eigen remvermogen en dat van de voorligger) en afstand tot het doel (voorligger, stoplicht, staart van de file).

De huizenkoper die moet bepalen of hij een huis kan kopen op basis van: de rentestand, zijn inkomen, de inkomstenbelasting en de hoogte van de hypotheek.

De hersenen hebben niet zozeer behoefte aan virtual realilty mmaar aan de hidden reality: Wat is het resultaat van een menselijke handeling wanneer meer kwantitatieve, onzichtbare variabelen met elkaar interacteren. Maar met grafische en dynamische e-technieken geven meer mogelijkheden

presentaties aan te passen aan de te presenteren inhoud en het waarnemen en denken van mensen.

Neem nu de psychologische kilometer teller rechts.

Het worden spannende tijden: hoe gaat Sign Design verantwoorden dat er zoveel discrepantie is tussen de huidige verkeers- en veiligheidsborden aan de ene kant en de (woord)grammatica en de werking van de hersenen aan de andere kant?

Grammatica voor graphics

Presentation: Plain 2015, Clearer language, greater efficiency and effectiveness, September 17-20, 2015 – Dublin, Ireland.

1 Graphic grammars for graphics

3 Tekstgrammatica voor graphics?

4 Zijn graphics met correcte tekstgrammatica beter?

5.2 De psychologische toekomst

Grammar for graphics

Behalve psychologie voor GUI en web ook psychologie voor:

Grammatica voor graphics Presentation: Plain 2015, Clearer language, greater efficiency and effectiveness, September 17-20, 2015 – Dublin, Ireland.

1 Graphic grammars for graphics

3 Tekst­grammatica voor graphics?

4 Zijn graphics met correcte tekstgrammatica beter?

5.2 De psychologische toekomst

Grammar for graphics

Behalve psychologie voor GUI en web ook psychologie voor:

Grammatica voor graphics

Presentation: Plain 2015, Clearer language, greater efficiency and effectiveness, September 17-20, 2015 – Dublin, Ireland.

3 Tekstgrammatica voor graphics?